Zeytin, dalından
koparıldığı gibi tüketilemeyen tek çekirdekli meyve çeşididir. Bu duruma,
meyveler içerisinde sadece zeytinin içeriğinde yer alan ve acı bir tat veren
“oleuropein” maddesi neden olmaktadır. Zeytinin diğer meyvelerden farklı olarak
acı bir tadı olmasına neden olan bu fenolik maddenin zeytinin bünyesinden
ayrıştırılması için uygulanan işlemlerin tümü de zeytin işleme tekniklerini
oluşturmaktadır.
Ülkemizde birçok sofralık
zeytin çeşidi yetiştirilmektedir. Bunlar arasında en çok bilinenleri ise; Tirilye
(Gemlik), Memecik, Domat, Ayvalık, Eşek Zeytini ve Erkence gibi çeşitlerdir.
Ancak bunlar içerisinde Tirilye ve Domat çeşitlerinin büyük bölümü sofralık zeytin olarak işlenirken, bir
kısmı da yağ çıkarılması için işlenmektedir. Diğer çeşitler ise hem sofralık
hem de yağlık olarak işlenmektedir.
·
Siyah Salamura Zeytin
Ürünlerimiz arasında yer alan siyah salamura zeytin, dünyaca ünlü sofralık zeytin çeşidi olan Tirilye Zeytin’inden üretilmektedir.
İnce kabuklu, bol etli ve küçük çekirdekli olan bu sofralık zeytin çeşidi, aynı
zamanda %30 yağ oranına sahiptir. Zeytini tuzlu olarak tüketmek isteyenler için
ideal olan siyah salamura zeytini,
toplanmasının ardından mahzende ya da büyük kaplarda, kaya tuzu ve su eklenerek
fermente edilir. Bu işlemin ardından üzeri hava almayacak şekilde kapatılır ve
6 ay kadar bekletilir. Bu zeytin çeşidinin salamura olarak anılmasının sebebi
ise salamura yani siyah tuzlu zeytin suyundan kaynaklanmaktadır. Kimyasal
herhangi bir işlem görmeden sofralara sunulan bu salamura siyah zeytin,
özellikle tuzlu zeytin tüketmeyi sevenler için oldukça lezzetli bir seçenektir.
·
Siyah Kuru Sele Zeytin
Siyah kuru sele
zeytin, Tirilye Zeytini'nden hazırlanmaktadır. İnce kabuklu ve bol etli
zeytin sevenler için ideal olan bu zeytin, herhangi bir kimyasal olmadan
dalında siyahlaşır. Ardından örme kaplara bir kat siyah zeytin bir kat kaya
tuzu koyulur. Bu geleneksel yöntem sayesinde zeytinin acı suyu çıkarılır ve siyah sele zeytini haline gelir.
·
Yeşil Çizik Zeytin
Yeşil çizik zeytin, sofralık
zeytinin hasat zamanında toplanmasının ardından hazırlanır. Bunun için
zeytin kesinlikle el ile toplanmalı ve rengine dikkat edilmelidir. Çizik zeytin
işlemi Ayvalık zeytine uygulanacaksa, zeytinin renginin yeşilden sarıya ve
pembeye ya da çok hafif siyaha dönmeye başlaması gerekir. Eğer Domat Zeytinden
hazırlanacaksa, renginin yeşilden saman sarısına döndüğü zamanda toplanması
gerekir. Yeşil çizik zeytin hazırlanırken
güneşte bekletilmez, yıkandıktan sonra çizme işlemi gerçekleştirilir. Ardından
zeytinler tanklara alınır, tuzlanır ve salamura edilir.